Çaprazlama
Erkek ve dişi üreme hücrelerinin birleşmesidir. Çaprazlamada anne ve babadan gelen karakterler birbiri üzerine
dağıtılır. Oluşan yavruların genotip ve fenotipleri bulunmaya çalışılır.
Not: Çaprazlamada elde edilen sonuçlar ihtimali verir, kesinlik belirtmez.
% 100 kesin ortaya çıkar, % 0 imkansızdır, % 50 yarı yarıya olabilir veya olmayabilir.
ÖRNEK: Anne 
Baba 
B: Buruşuk bezelye Bb X Bb
b: Düz bezelye
Fenotip: %75 buruşuk, %25 düz
Genotip: %50 saf döl, %50 melez döl
ÖRNEK: Anne Baba
U: Uzun bezelye UU X uu
u: Kısa bezelye Uu, Uu, Uu, Uu
Fenotip: %100 Uzun
Genotip: %100 melez
Cinsiyete Bağlı Kalıtım
Sağlıklı bir insanın 46 kromozomu vardır. Bu kromozomların 44 tanesi vücut, 2 tanesi cinsiyet kromozomudur.
Dişilerde cinsiyet kromozomu XX, erkeklerde XY’dir.
Not: İnsanda çocuğun cinsiyetini babadan gelen eşey kromozomu belirler. Babadan X kromozomu taşıyan sperm geldiğinde kız, Y kromozomu geldiğinde erkek çocuk dünyaya gelir.
ÖRNEK: Bir ailede doğan 4 çocuğun tamamı erkektir. 5. çocuğun kız olma olasılığı nedir?
CEVAP: Kız ve erkek doğma olasılığı %50’dir. Bu ihtimal değişmez.
Kalıtsal Hastalıklar
Genler sadece saç rengi, boy uzunluğu, burun şekli gibi özellikleri değil bazı hastalıkları da taşır. Genlerle taşınan ve dölden döle aktarılabilen hastalıklara kalıtsal hastalıklar adı verilir. Bunlardan bazıları baskın, bazıları çekinik genlerle taşınır. Hastalık geni taşımalarına rağmen bazı insanlar hasta olmayabilir. Hem sağlam gene hem hastalık genine sahip olan bu bireylere taşıyıcı adı verilir. Aşağıda bazı kalıtsal hastalıklar verilmiştir:
1. Hemofili hastalığı
2. Orak hücreli anemi
3. Renk körlüğü
4.Down sendromu
Not: Balık pulluluk, kulak içi kıllığı, yapışık kulak, yapışık parmaklılık Y kromozomunda bulunan
kalıtsal hastalıklardır. Bunlar sadece erkeklerde görülür.
Akraba evliliği: Genetik açıdan yakın bireylerin evliliğidir. Akraba evliliği sonucu doğacak çocukların sakat
doğma ihtimali yüksektir. Akraba olan kişilerde aynı genetik hastalığın çekinik olarak taşınma ihtimali yüksektir. Melez bireylerde çekinik karakter ortaya çıkma ihtimali olduğundan dolayı genetik hastalıklar görülebilir. Bir toplumun sağlıklı bireylerden oluşabilmesi için herkes akraba evliliği konusunda bilgilendirilmelidir. Biz de toplumun bilinçli bireyleri olarak akraba evliliğinin olumsuz sonuçlarını bilmeli ve bunları yakın çevremizle paylaşmalıyız.