Kimyasal Tepkimeler Nasıl Oluşur?
Bir odun baltayla ikiye kesildiğinde odunun yalnızca şeklinde bir değişim olur. Fakat odun yakıldığında geriye kalan kül, odunun özelliklerini taşımaz. Yanma, paslanma, çürüme, ekşime, gibi olaylar sonucunda maddenin iç yapısında değişimler olur, yeni maddeler oluşur. Maddelerin kimyasal değişime uğrayarak yeni maddeleri oluşturma sürecine kimyasal tepkime (kimyasal reaksiyon) denir. Vücudumuzdaki sindirim, solunum gibi faaliyetler, fotosentez olayı, yemeğin pişmesi gibi olaylar kimyasal tepkimeler sonucu meydana gelir.
Kimyasal tepkime sonucu yeni bir madde oluşur. Bu sırada tepkimeye giren maddeler özelliklerini kaybeder. Yani kimlikleri değişir. Tepkime sonucu oluşan yeni maddenin fiziksel ve kimyasal özellikleri farklıdır. Örneğin yanıcı bir madde olan hidrojen (H2) ile yakıcı madde oksijen (O2) arasındaki kimyasal tepkime sonucu, özellikleri bu iki maddeye de benzemeyen su (H2 O) oluşur.
Su, karbondioksit, yemek tuzu gibi pek çok bileşik, kimyasal tepkimeler sonucunda oluşur. Aşağıda yemek tuzunun (NaCl) modeli yer almaktadır.
Kimyasal tepkimeler yazılırken kimyasal denklem şeklinde gösterilir. Tepkimeye (Reaksiyona) girenler sol tarafa, ürünler ise sağ tarafa yazılır.
NOT: Bir kimyasal tepkimede tepkimeye giren maddelerin miktarı zamanla azalırken, tepkime sonunda oluşan ürünlerin miktarı zamanla artar.
Kimyasal Tepkime Örnekleri
H2O
CO2
NH3
SO2
NaCl
HCl
Kimyasal Tepkimeler Gerçekleşirken Neler Gözlemleriz?
Gaz çıkışı
Isı çıkışı
Renk değişimi
Işık oluşumu
Koku değişimi
Kimyasal Tepkimelerde Kütlenin Korunumu
Bir kimyasal tepkimede tepkimeye giren maddelerin kütleleri toplamı, tepkimeden çıkan maddelerin kütleleri toplamına eşittir.
Kimyasal tepkime sırasında tepkimeye giren ve çıkan maddelerin atom sayılarında bir değişiklik olmadığı için toplam kütle de değişmez. Kısacası kimyasal tepkimelerde kütle korunur. Örneğin 32 g S ile 32 g O2 tepkimeye girerek 64 g SO2 oluşur.
Kimyasal Tepkimelerde Korunan Özellikler
Toplam kütle
Atom cinsi
Toplam atom sayısı
Toplam elektron sayısı
Not: Toplam molekül sayısı korunadabilir, korunmayadabilir.
Peki kimyasal tepkimelerde korunmayanlar nelerdir?
Molekül sayısı korunadabilir korunmayadabilir.
tepkime sonucu kapta hangi maddeler kalır?
Tekpime sonucu oluşan ürünler bileşik oluşturmak zorunda mıdır?
Örneğin tepkime sonucu oksijen gazı oluşabilir dolayısı ile bileşik oluşturmak zorundadır ifadesi yanlış olur
Çok güzel soru
kimyasal tepkimelerde urunler girenlerin ozelligini gosterir mi
Şöyleki hidrojen yakıcı oksijen yanıcı bir gaz olmasına rağmen ikisinin kimyasal tepkimeye uğrayarak oluşturduğu su söndürücü bir özelliğe sahiptir. Dolayısı ile ürünler girenlerin özelliğini göstermez diyebiliriz..
Peki tepkime ye girenler ve çıkanlardaki atom sayıları aynı mı kalır yoksa değişir mi
Aynıda kalabilir değişedebilir kesin bir ifade kullanılamaz.